De woningmarkt is oververhit. Door de aanhoudende krapte, dalende hypotheekrente, stijgende lonen en ruimere leennormen is de verwachting dat de woningprijsstijging in 2025 aanhoudt (6 tot 10%). Door deze aanhoudende prijsstijgingen komt de betaalbaarheid van woningen verder onder druk te staan. Hoewel de inkomens stijgen, is de verwachting dat deze stijging teniet wordt gedaan door de stijging van woonlasten (Metafoor: Outlook grondexploitaties 2025, 2024).
Paragraaf grondbeleid
7.2 Nota Grondbeleid 2020-2023
Terug naar navigatie - 7.2 Nota Grondbeleid 2020-2023In de Nota Grondbeleid 2020-2023 zijn de hoofdlijnen van het te voeren grondbeleid vastgelegd. Tevens worden onderstaande doelen nagestreefd:
- Het te voeren grondbeleid aanpassen aan de actuele wet- en regelgeving.
- De raad kaders voor het te voeren grondbeleid vast laten stellen.
- De uitvoeringsplannen baseren op het vastgestelde grondbeleid.
- Het creëren van duidelijkheid over grondverwerving en de uitgifte van gronden.
- Het bieden van inzicht in de wijze waarop grondprijzen tot stand komen.
Het grondbeleid heeft betrekking op de wijze waarop de gemeente haar instrumenten van grondbeleid zo optimaal mogelijk kan inzetten om de beleidsdoelstellingen binnen de gemeentelijke programma’s te verwezenlijken.
Ten aanzien van het te voeren grondbeleid kiest de gemeente primair voor een actief grondbeleid. In gebieden waar de gemeente invloed wil uitoefenen op de ontwikkeling c.q. het noodzakelijk is om een ontwikkeling conform de gemeentelijke randvoorwaarden te realiseren, is het mogelijk om actief grondbeleid te voeren. In dit geval is het van belang dat het financiële risico op zowel korte termijn als lange termijn aanvaardbaar is. In het geval van actief grondbeleid zal de raad ten alle tijden in kennis gesteld worden.
7.3 Grondexploitatiecomplexen
Terug naar navigatie - 7.3 GrondexploitatiecomplexenAan het begin van het boekjaar waren de complexen Oostersingel in De Westereen, De Westereen-East in De Westereen, Jagerswei II en Jagerswei III in Broeksterwâld, Adolarstrjitte in Walterswâld en De Bosk te Feanwâlden in exploitatie. Gedurende het boekjaar zijn de complexen Muork en Juckemawei in Rinsumageast, De Botkesskoalle in Damwâld, De Frosk in De Westereen en Prikkebosk in Damwâld in exploitatie genomen. Aan het einde van het boekjaar zijn er geen complexen afgesloten.
In Tabel 1. Totaaloverzicht grondexploitatiecomplexen is het verloop van de boekwaarde gedurende het boekjaar, de totale winstneming en de balanswaarde aan het einde van het boekjaar na actualisatie per grondexploitatiecomplex gespecificeerd. De boekwaarde van de grondexploitatiecomplexen betreft het saldo van de gerealiseerde kosten en de gerealiseerde opbrengsten.
Het te verwachten resultaat van de grondexploitatiecomplexen tezamen bedraagt op basis van de eindwaarde na actualisatie € 3.091.606. Er is een verliesvoorziening van € 172.118 gevormd ten behoeve van de complexen met een negatief eindresultaat.
TABEL 1: Totaaloverzicht grondexploitatiecomplexen | |||||
Project | Einddatum | BW 1-1-2024 | BW 31-12-2024 | Totale winstneming | BW 1-1-2025 |
Oostersingel, De Westereen | 31-12-2026 | 49.284 | -22.283 | 5.296 | -17.527 |
De Westereen-East, De Westereen | 31-12-2026 | -543.834 | -1.061.828 | 488.678 | -573.150 |
Jagerswei II, Broeksterwâld | 31-12-2025 | -319.269 | -313.069 | 129.428 | -183.641 |
Jagerswei III, Broeksterwâld | 31-12-2025 | 85.150 | -289.409 | 33.401 | -256.008 |
Adolarstrjitte, Walterswâld | 31-12-2026 | 208.620 | -370.474 | 114.080 | -256.394 |
De Bosk, Feanwâlden | 31-12-2029 | 817.694 | 931.234 | 301.725 | 1.232.959 |
De Muork en Juckemawei, Rinsumageast | 31-12-2029 | - | 197.782 | n.v.t. | 197.782 |
De Botkeskoalle, Damwâld | 31-12-2025 | - | 10.780 | - | 10.780 |
De Frosk, De Westereen | 31-12-2028 | - | 245.226 | n.v.t. | 245.226 |
Prikkebosk, Damwâld | 31-12-2030 | - | 1.205.077 | - | 1.205.077 |
Totaal | 297.645 | 532.496 | 1.072.608 | 1.605.104 |
7.4 Winstneming grondexploitatiecomplexen
Terug naar navigatie - 7.4 Winstneming grondexploitatiecomplexenOp grond van Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) dient de gemeente bij grondexploitatiecomplexen tussentijds winst te nemen conform de Percentage of Completion-methode. Het uitgangspunt van de Percentage of Completion-methode is de tot en met het huidige boekjaar gerealiseerde kosten en opbrengsten, ten opzichte van de totale kosten en opbrengsten. In Tabel 2. Winstneming is de totale winstneming op basis van de Percentage of Completion-methode na actualisatie per grondexploitatiecomplex gespecificeerd.
TABEL 2: Winstneming | |||
Project | Resultaat | PoC-percentage | Totale winstneming |
Oostersingel, De Westereen | 6.488 | 81,6% | 5.296 |
De Westereen-East, De Westereen | 713.637 | 68,5% | 488.678 |
Jagerswei II, Broeksterwâld | 205.118 | 63,1% | 129.428 |
Jagerswei III, Broeksterwâld | 63.747 | 52,4% | 33.401 |
Adolarstrjitte, Walterswâld | 199.937 | 57,1% | 114.080 |
De Bosk, Feanwâlden | 859.462 | 35,1% | 301.725 |
De Muork en Juckemawei, Rinsumageast | -168.351 | n.v.t. | n.v.t. |
De Botkeskoalle, Damwâld | 16.153 | 0,0% | - |
De Frosk, De Westereen | -3.767 | n.v.t. | n.v.t. |
Prikkebosk, Damwâld | 1.199.182 | 0,0% | - |
Totaal | 3.091.606 | 1.072.608 |
In Tabel 3. Specificatie winstneming is de winstneming op basis van de Percentage of Completion-methode na actualisatie per boekjaar en grondexploitatiecomplex gespecificeerd.
TABEL 3: Specificatie winstneming |
||||||||
Project | Totale winstneming | 2017-2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 |
Oostersingel, De Westereen | 5.296 | 27.182 | -25.057 | 25.041 | -658 | -4.636 | -18.832 | 2.257 |
De Westereen-East, De Westereen | 488.678 | 43.472 | 47.102 | 49.313 | 127.394 | 57.032 | -32.984 | 197.348 |
Jagerswei II, Broeksterwâld | 129.428 | - | - | 48.349 | 15.458 | -521 | 88.478 | -22.606 |
Jagerswei III, Broeksterwâld | 33.401 | - | - | - | - | - | 9.883 | 23.518 |
Adolarstrjitte, Walterswâld | 114.080 | - | - | - | - | - | 201 | 113.879 |
De Bosk, Feanwâlden | 301.725 | 64.729 | 10.785 | 28.964 | 45.486 | 5.040 | 193.138 | -46.418 |
De Muork en Juckemawei, Rinsumageast | n.v.t. | n.v.t. | n.v.t. | n.v.t. | n.v.t. | n.v.t. | n.v.t. | n.v.t. |
De Botkeskoalle, Damwâld | - | - | - | - | - | - | - | - |
De Frosk, De Westereen | n.v.t. | n.v.t. | n.v.t. | n.v.t. | n.v.t. | n.v.t. | n.v.t. | n.v.t. |
Prikkebosk, Damwâld | - | - | - | - | - | - | - | - |
Totaal | 1.072.608 | 135.383 | 32.830 | 151.667 | 187.680 | 56.915 | 240.154 | 267.978 |
De totale winstneming van de grondexploitatiecomplexen tezamen bedraagt na actualisatie € 1.072.608. In de voorgaande boekjaren is een tussentijdse winst ten bedrage van € 804.630 genomen. In het boekjaar 2024 wordt een tussentijdse winst van € 267.978 genomen.
7.5 Nog te realiseren kosten en opbrengsten
Terug naar navigatie - 7.5 Nog te realiseren kosten en opbrengstenIn Tabel 4. Specificatie nog te realiseren kosten en opbrengsten zijn de nog te realiseren kosten en opbrengsten per 31 december 2024 per grondexploitatiecomplex gespecificeerd. De boekwaarde van de grondexploitatiecomplexen betreft het saldo van de gerealiseerde kosten en de gerealiseerde opbrengsten tot en met 31 december 2024. De nog te realiseren kosten zorgen voor een verhoging van de boekwaarde en de nog te realiseren opbrengsten zorgen voor een verlaging van de boekwaarde. De boekwaarde per 31 december 2024 vermeerderd met de nog te realiseren kosten en verminderd met de nog te realiseren opbrengsten resulteert in het eindresultaat.
TABEL 4: Nog te realisern kosten en opbrengsten | ||||
Project | BW 31-12-2024 | Nominale kosten | Nominale opbrengsten | Eindresultaat |
Oostersingel, De Westereen | -22.283 | 281.191 | -264.855 | 6.488 |
De Westereen-East, De Westereen | -1.061.828 | 482.174 | -133.983 | 713.637 |
Jagerswei II, Broeksterwâld | -313.069 | 117.262 | -9.311 | 205.118 |
Jagerswei III, Broeksterwâld | -289.409 | 235.620 | -9.958 | 63.747 |
Adolarstrjitte, Walterswâld | -370.474 | 181.656 | -11.119 | 199.937 |
De Bosk, Feanwâlden | 931.234 | 1.643.784 | -3.434.480 | 859.462 |
De Muork en Juckemawei, Rinsumageast | 197.782 | 1.942.856 | -1.972.287 | -168.351 |
De Botkeskoalle, Damwâld | 10.780 | 292.695 | -319.628 | 16.153 |
De Frosk, De Westereen | 245.226 | 629.624 | -871.083 | -3.767 |
Prikkebosk, Damwâld | 1.205.077 | 2.718.131 | -5.122.390 | 1.199.182 |
Totaal | 532.496 | 8.524.993 | -12.149.094 | 3.091.606 |
7.6 Risico’s
Terug naar navigatie - 7.6 Risico’sHet risicoprofiel is per grondexploitatie herzien op basis van de actuele situatie. Vervolgens is bepaald of een risicovoorziening buiten de grondexploitatie is vereist. Het totale risicoprofiel van alle lopende grondexploitaties tezamen bedraagt € 293.817. Bij bijna alle complexen kan het gewogen risicoprofiel ruimschoots binnen de grondexploitaties worden gedekt. In het weerstandsvermogen hoeft geen extra bedrag te worden opgenomen voor de afdekking van risico’s voor de lopende grondexploitaties.